Tháng 5 này đánh dấu cột mốc tròn 15 năm ngày diễn ra sự kiện chuyển đổi mô hình hoạt động của AASC, từ doanh nghiệp nhà nước thành công ty TNHH 2 thành viên trở lên. Có rất nhiều điều để người AASC tự hào khi nhìn lại hành trình đã đi qua.
Năm 1991, khi nền kinh tế ở những bước đầu tiên của công cuộc chuyển đổi lớn lao từ cơ chế quản lý tập trung, bao cấp sang vận hành theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, AASC được thành lập với mục tiêu góp phần chấn chỉnh và đưa công tác kế toán và quản lý tài chính ở khu vực xí nghiệp quốc doanh, các doanh nghiệp tư nhân, các xí nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam dần đi vào nề nếp, tạo ra các tiền đề để cơ quan quản lý thực hiện tốt hơn chức năng kiểm tra, kiểm soát của mình. Tên gọi ban đầu của AASC là Công ty Dịch vụ kế toán, trực thuộc Bộ Tài chính.
Chỉ trong thời gian ngắn, vượt qua nhiều khó khăn, trở ngại về xây dựng cơ sở vật chất, lực lượng, Công ty đã hoàn thành tốt nhiệm vụ cung cấp dịch vụ tư vấn kế toán, thuế, cũng như bồi dưỡng, nâng cao trình độ nghiệp vụ cho các lớp cán bộ ngành tài chính. Hai năm sau đó, được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính quyết định bổ sung chức năng, nhiệm vụ kiểm toán, đánh dấu bước chuyển đổi lớn của Công ty. Theo đó, Công ty có tên gọi mới là Công ty Dịch vụ tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán (AASC). Những dịch vụ chủ lực được Công ty cung cấp là kế toán, dịch vụ tư vấn; kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp, kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành; thẩm định giá - xác định giá trị doanh nghiệp.
Đến năm 2007, khi ngành kiểm toán độc lập trên đà phát triển mạnh mẽ, với sự xuất hiện của nhiều công ty kiểm toán mới, Bộ Tài chính chủ trương chuyển đổi mô hình hoạt động của AASC từ doanh nghiệp nhà nước thành công ty TNHH hai thành viên trở lên. Nhớ lại giai đoạn này, ông Ngô Đức Đoàn, Chủ tịch Hội đồng thành viên AASC cũng là một trong những nhân sự đầu tiên xây dựng nên AASC chia sẻ, có nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện chuyển đổi, đến từ lực cản của một số nhân sự muốn đi ngược chiều với ý chí chung. Với sự vào cuộc của Bộ Tài chính và quyết tâm của đa số người lao động trong Công ty, cuộc đấu giá phần vốn nhà nước tại AASC vẫn diễn ra rất thành công. Nhưng sau đó, Công ty phải đối mặt với những thách thức lớn hơn rất nhiều. Đó là việc không ít nhân sự giỏi, cốt cán ra đi vì e ngại sự chới với của AASC không còn là doanh nghiệp nhà nước, phải tự “bơi” trong cơ chế thị trường, trong khi nhiều công ty ngoài ngành, cùng ngành đang mở cửa chào đón họ với vị trí và mức lương hấp dẫn hơn hẳn.
Ông Đoàn kể, ở thời điểm đầu năm 2007, AASC đã có một đội ngũ cán bộ nhân viên xấp xỉ 350 người, với 118 kiểm toán viên, thì 11 ngày sau khi việc chuyển đổi được chính thức hóa, đội ngũ ấy chỉ còn không đầy 200 cán bộ nhân viên với 35 kiểm toán viên. Nhưng rồi một lần nữa, bằng bản lĩnh và trí tuệ, sự đồng lòng, những người ở lại đã dần đưa Công ty thoát khỏi khó khăn và ngày càng khẳng định được thương hiệu, vị thế trong ngành kiểm toán độc lập.
Đến thời điểm này, sau 31 năm hoạt động và 15 năm chuyển đổi mô hình hoạt động, theo số liệu thống kê Bộ Tài chính và VACPA, AASC là công ty đứng đầu về số lượng kiểm toán viên hành nghề, về doanh thu kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành; xếp thứ hai toàn ngành về doanh thu từ khách hàng là doanh nghiệp nhà nước và xếp thứ ba về doanh thu thẩm định giá tài sản, xếp thứ tư về số lượng khách hàng, xếp thứ năm (sau Big4) về tổng doanh thu.
Khách hàng của AASC hàng năm lên đến con số hàng nghìn doanh nghiệp, tổ chức, đa dạng về quy mô, lĩnh vực hoạt động. Đó là các doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các dự án được tài trợ bởi Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, và các tổ chức tài chính, tín dụng quốc tế… AASC trở thành “hình mẫu trong ngành tài chính”, là công ty “đầu đàn trong hệ thống các công ty kiểm toán của Việt Nam”.
